Persoonlijk vind ik ‘Stille nacht, heilige nacht’ één van de mooiste kerstliederen. Zou het toeval zijn dat mijn favoriete kerstlied mogelijk ontstaan is in mijn favoriete vakantiebestemming, het Zillertal (Oostenrijk)?
UNESCO Werelderfgoed
‘Stille nacht, heilige nacht’ wordt al ruim 200 jaar over de hele wereld gezongen door ongeveer twee miljard mensen in meer dan 300 talen en dialecten. Inmiddels behoort het lied ‘Stille nacht, heilige nacht’ tot het UNESCO wereldcultuurerfgoed en is een wereldvredeslied, internationaal cultuurbezit en muzikaal erfgoed.
Ontstaan van het lied
Maar weinig mensen weten waar het lied oorspronkelijk vandaan komt en hier zijn ook verschillende lezingen over. Eén van de meest aannemelijke is dat (hoewel officieel de componist van het lied niet bekend is) de in Salzburg geboren Joseph Mohr als jonge kapelaan de tekst als gedicht heeft geschreven in 1816. Toen hij twee jaar later de leraar Franz Xaver Gruber ontmoette, vroeg hij hem de melodie er bij te componeren. Op kerstavond 1818 hebben de twee samen het lied voor het eerst gezongen in de Sint-Nicolaaskerk in Oberndorf. Enkele jaren daarna kwam het lied via orgelbouwer Karl Mauracher uit Fügen terecht in het Zillertal, Tirol. Vanuit hier ontstond een ‘zangersgilde’. Diverse boerenfamilies, waaronder de familie Rainer en Strasser hebben zo het lied over de hele wereld gebracht.
De familie Strasser
De familie Strasser woonde op een boerderij in Laimach in het Zillertal. Vader Lorenz Strasser was boer, kruidenier en handschoenenhandelaar. In de Adventtijd reisde hij met zijn 6 kinderen naar Leipzig en Berlijn om zijn handschoenen te verkopen. Om de aandacht op zijn verkoopstand te vestigen, zongen de kinderen folkloristische liederen uit hun thuisland. Er was één lied dat bijzonder in de smaak viel: ‘Stille nacht, heilige nacht’. Bij een optreden van de ‘Lerchen aus dem Zillertal’ op 15 december 1832 in het Hotel de Bologne in Leipzig, heeft dit lied het publiek zo enthousiast gemaakt dat er een tournee door heel Duitsland volgde, met een optreden voor de Pruisische koning Wilhelm IV. En zo werd de handschoenen verkopende familie Strasser uit het Zillertal één van de belangrijkste boodschappers van ’s werelds populairste kerstlied.
Strasser Häusl in Laimach
Rosi Kraft is ruim 10 jaar geleden begonnen met de renovatie van het beschermde Strasser Häusl in Laimach in het Zillertal. Tegenwoordig is het een klein museum dat een goed beeld geeft van het Zillertaler landleven van vroeger. Daarnaast vind je in dit kleine streekmuseum illustraties van de familie Strasser, de handschoenen uit die tijd en de originele bladmuziek van ‘Stille nacht, heilige nacht die Rosi zelf vond tijdens haar onderzoek in Leipzig. Als je je vakantie doorbrengt in het Zillertal, is dit museum zeker een bezoek waard!
